Οικονομική Γεωγραφία

Γενικά

• Κωδικός: 203
• Εξάμηνο: 2o
• Επίπεδο Σπουδών: Προπτυχιακό
• Τύπος μαθήματος: Γενικού υποβάθρου
• Γλώσσα διδασκαλίας και εξετάσεων: Ελληνικά
• Μέθοδοι Διδασκαλίας (Ώρες/εβδ.): Διαλέξεις και Ασκήσεις - Πράξεις (3)
• Μονάδες ECTS: 5
• Πρόγραμμα Εξετάσεων:
  • 03/09/2024, 18:00 - 20:00: Κορωναίου

Περιεχόμενα μαθήματος

1. Οι χωρικές διαστάσεις της οικονομικής δραστηριότητας.
2. Συγκεντρώσεις της οικονομικής δραστηριότητας σε εθνική (αστικά κέντρα), τοπική και παγκόσμια κλίμακα.
3. Συγκέντρωση και ανισότητα στις εθνικές και ενοποιημένες οικονομίες.
4. Νέα θεωρία μεγέθυνσης και νέα θεωρία διεθνούς εμπορίου.
5. Οικονομικές θεωρίες του χώρου: αστική και περιφερειακή οικονομική.
6. Τοπικές εξωτερικές οικονομίες του Marshall και περιφερειακή εξειδίκευση: βιομηχανικές και τεχνολογικές συσπειρώσεις και αστικές συγκεντρώσεις στις ΗΠΑ και την ΕΕ.
7. Διακλαδικό-ενδοκλαδικό εμπόριο, διεθνείς ροές επενδύσεων και καταμερισμός εργασίας: ο ρόλος των πολυεθνικών επιχειρήσεων και των περιφερειακών εμπορικών ενώσεων.
8. Το θεωρητικό πλαίσιο της νέας οικονομικής γεωγραφίας: εσωτερικές και εξωτερικές οικονομίες κλίμακας, μεταφορικό κόστος και μέγεθος αγοράς ως προσδιοριστικοί παράγοντες της επιχειρηματικής εγκατάστασης στο χώρο.
9. Υποδείγματα της νέας οικονομικής γεωγραφίας: συγκέντρωση-διασπορά επιχειρήσεων, με πολλαπλά σημεία ισορροπίας, σε συνθήκες ατελούς ανταγωνισμού και οικονομικής ολοκλήρωσης.
10. Επιπτώσεις στο επίπεδο ευημερίας των περιφερειών.
11. Πολιτικές συνιστώσες της οικονομικής γεωγραφίας.
12. Η οικονομική παγκοσμιοποίηση υπό το πρίσμα της οικονομικής γεωγραφίας.
13. Η συμβολή της νέας οικονομικής γεωγραφίας στην οικονομική θεωρία και πολιτική.

Μαθησιακοί Στόχοι

Σκοπός του μαθήματος είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές την κατανομή της οικονομικής δραστηριότητας στο χώρο με την προσέγγιση της νέας οικονομικής γεωγραφίας. Η νέα οικονομική γεωγραφία περιλαμβάνει ένα θεωρητικό πλαίσιο γενικής ισορροπίας, στο οποίο η αλληλεπίδραση των εσωτερικών και εξωτερικών οικονομιών κλίμακας, του μεταφορικού κόστους και του μεγέθους της αγοράς, σε συνθήκες αυξανόμενης οικονομικής ολοκλήρωσης και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, οδηγεί μέσα από σωρευτικές διαδικασίες σε συγκέντρωση της βιομηχανικής παραγωγής σε μια περιοχή.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής / τρια θα:

• Κατανοεί την εφαρμογή βασικών αρχών της Οικονομικής στον γεωγραφικό χώρο.
• Διακρίνει τις γεωγραφικές διαστάσεις των οικονομικών δραστηριοτήτων, τις διαδικασίες εκβιομηχάνισης και μαζικής παραγωγής στα χωρικά τους πλαίσια, τις θεωρίες χωροθέτησης των επιχειρήσεων και εκείνες της ισόρροπης και άνισης χωρικής ανάπτυξης.
• Είναι σε θέση να συλλέγει, να αναλύει, να αξιολογεί και να παρουσιάζει στατιστικά δεδομένα για τη γεωγραφία των παραγωγικών τομέων στον ελληνικό και τον ευρωπαϊκό χώρο.

Γενικές Ικανότητες

• Αυτόνομη εργασία.
• Ομαδική εργασία.
• Λήψη αποφάσεων.
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

• Στην αίθουσα, πρόσωπο με πρόσωπο.

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

• Τ.Π.Ε στη Διδασκαλία και στην Επικοινωνία με τους φοιτητές

Οργάνωση Διδασκαλίας

Αξιολόγηση Φοιτητών

Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:

• Ερωτήσεις κρίσεως.
• Ερωτήσεις σύντομης απάντησης.
• Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας.
• Ερωτήσεις Σ-Λ και πολλαπλής επιλογής.
• Ασκήσεις εφαρμογής.

Σε κάθε ερώτηση προσδιορίζονται το ειδικό βάρος και τα μόρια που αναλογούν.
Εργασία 40% του βαθμού.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

1. Καραβέλη Ελένη, «Περιφερειακές Ανισότητες και Νέα Οικονομική Γεωγραφία», Ο.Π.Α., Αθήνα, 2016.
2. Λαμπριανίδης Λόης, «Οικονομική Γεωγραφία», Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 2012.
3. Γιώτη-Παπαδάκη Όλγα, «Εισαγωγή στην Οικονομική Γεωγραφία», Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα 2011.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

1. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society.
2. Economic Geography.
3. Journal of Economic Geography.