Μαθήματα

Οικονομικά του Περιβάλλοντος

Γενικά

  • Κωδικός: 804
  • Εξάμηνο:
  • Επίπεδο Σπουδών: Προπτυχιακό
  • Τύπος μαθήματος:
  • Γλώσσα διδασκαλίας και εξετάσεων: Ελληνικά
  • Μέθοδοι Διδασκαλίας (Ώρες/εβδ.): Διαλέξεις και Ασκήσεις - Πράξεις (3)
  • Μονάδες ECTS: 6
  • Διδάσκοντες: Σταματίου Παύλος
  • Πρόγραμμα Εξετάσεων:

Περιεχόμενα μαθήματος

  1. Τα Οικονομικά του περιβάλλοντος: Γενική επισκόπηση.
  2. Οικονομία, περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη. Δυναμική αποτελεσματικότητα και διατηρήσιμη ανάπτυξη.
  3. Μέθοδοι αξιολόγησης του περιβάλλοντος (μέθοδος της υποθετικής αξιολόγησης, ανάλυση αγορών ωφέλιμων χαρακτηριστικών, ανάλυση κόστους ταξιδιού).
  4. Οικονομικά κίνητρα επίτευξης περιβαλλοντικών στόχων. Περιβαλλοντικοί φόροι, δικαιώματα (άδειες) ρύπανσης, κανόνες υπαιτιότητας και η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».
  5. Εναλλακτικά κριτήρια αξιολόγησης πιθανών μέτρων πολιτικής. Μεγιστοποίηση της κοινωνικής ευημερίας. Ελαχιστοποίηση του κόστους ελέγχου. Κατανομή των οικονομικών επιπτώσεων. Συμβολικό αποτύπωμα των μέτρων πολιτικής.
  6. 6. Μέτρα περιβαλλοντικής πολιτικής. Αποτελεσματικά και μη αποτελεσματικά μέσα πολιτικής.
  7. Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας στην Ελλάδα.
  8. Ανανεώσιμες  και εναλλακτικές μορφές ενέργειας.
  9. Τα οικονομικά της κλιματικής μεταβολής στην Ελλάδα.
  10. Από τη συνθήκη του Κιότο στη συνθήκη του Παρισιού. Χάρτης πορείας για τη μετάβαση σε μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών το 2050.
  11. Συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Άριστη διαχείριση φυσικών πόρων.
  12. Άλλα περιβαλλοντικά θέματα.
  13. Σύνοψη, Επανάληψη.

Μαθησιακοί Στόχοι

Σκοπός του μαθήματος η παρουσίαση και γνώση των θεμάτων που έχουν σχέση με την οικονομική των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος,  την οικονομική θεωρία για τη διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και την έννοια της διατηρήσιμης (αειφορικής) ανάπτυξης. Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες στη διαχείριση, από οικονομικής σκοπιάς, των πολιτικών για την χρήση των φυσικών πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος. Πιο συγκεκριμένα:

Αρχικά παρουσιάζονται οι αρχές της οικονομικής του περιβάλλοντος (συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης κόστους – οφέλους) και στη συνέχεια πραγματοποιείται μια σύντομη αναφορά στις αρχές χρήσης των ανανεώσιμων – εξαντλήσιμων πόρων, αλλά και στον σχεδιασμό περιβαλλοντικής πολιτικής σε ζητήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης και ρύπανσης των υδάτων. Τέλος, επιχειρείται μια σύντομη αναφορά στο ευρύτερο θέμα της σχέσης ανάπτυξης περιβάλλοντος και ισότητας.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

  • Γνωρίζουν το περιεχόμενο της επιστήμης του περιβάλλοντος και του ευρύτερου γνωστικού πεδίου οικονομία, περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη.
  • Γνωρίζουν τις μεθόδους αξιολόγησης του περιβάλλοντος.
  • Κατανοούν  τα οικονομικά κίνητρα επίτευξης περιβαλλοντικών στόχων.
  • Αναλύουν και ερμηνεύουν τα εναλλακτικά κριτήρια αξιολόγησης πιθανών μέτρων περιβαλλοντικής πολιτικής, καθώς και τις ανανεώσιμες και εναλλακτικές μορφές ενέργειας.
  • Αξιολογούν και να συνθέτουν εκθέσεις και αναλύσεις σχετικές με τα οικονομικά του περιβάλλοντος.
  • Αποκτήσουν τις αναγκαίες γνώσεις και δεξιότητες  για τα οικονομικά της κλιματικής μεταβολής στην Ελλάδα.
  • Αναπτύξουν τις αναγκαίες δεξιότητες σε θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και του διεθνούς πλαισίου, για περαιτέρω σπουδές σε μεταπτυχιακό επίπεδο.

Γενικές Ικανότητες

  • Αυτόνομη εργασία.
  • Ομαδική εργασία.
  • Λήψη αποφάσεων.
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Μέθοδοι Διδασκαλίας

  • Στην αίθουσα, πρόσωπο με πρόσωπο.

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

  • Χρήση ΤΠΕ στη Διδασκαλία και στην Επικοινωνία με τους φοιτητές.

Οργάνωση Διδασκαλίας

ΔραστηριότηταΦόρτος εργασίας εξαμήνου
Διαλέξεις26
Ασκήσεις – Πράξεις που εστιάζουν στην εφαρμογή μεθοδολογιών και ανάλυση μελετών περίπτωσης13
Συγγραφή Εργασίας20
Αυτοτελής Μελέτη91
Σύνολο150

Αξιολόγηση Φοιτητών

Γραπτή τελική εξέταση που περιλαμβάνει:

  • Ερωτήσεις κρίσεως.
  • Ερωτήσεις σύντομης απάντησης.
  • Συγκριτική αξιολόγηση στοιχείων θεωρίας.
  • Ερωτήσεις Σ-Λ και πολλαπλής επιλογής.
  • Ασκήσεις εφαρμογής.

Σε κάθε ερώτηση προσδιορίζονται το ειδικό βάρος και τα μόρια που αναλογούν.
Εργασία 40% του βαθμού.

Συνιστώμενη Βιβλιογραφία

  1. Βλάχου, Α. (2001). Περιβάλλον και Φυσικοί Πόροι – Οικονομική Θεωρία και Πολιτική, Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
  2. Tietenberg, T., Lewis, L. (2010). Οικονομική Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων, Εκδόσεις Gutenberg. Αθήνα.
  3. Field, B., Field, M. (2020), Οικονομικά του Περιβάλλοντος, Εκδόσεις Broken Hill, Λευκωσία.
  4. Χάλκος, Γ. (2016), Οικονομική Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Εκδόσεις Δίσιγμα, Θεσσαλονίκη.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

  1. Renewable Energy.
  2. International Journal of Green Energy.
  3. Environmental Science and Pollution Research.